Makukuha ba namin ang rights sa lupa kapag kami magpapagawa at pasukat?

Hindi ko masyadong maintindihan ang tanong na ito -- ano ang ibig sabihin mo sa "rights"? As in karapatan sa ilalim ng batas? Or, as in, karapatan na magtayo o magtirik ng bahay sa lupa ng gobyerno na in-award na sa mga settlers?

Kasi, kapag sinabi ng mga tao na sila ay may hawak na "rights" sa lupa, ibig sabihin nila'y hindi sila ang owner noong lupa. Nakatirik lamang ang kanilang mga tirahan doon kung kaya't sila'y may "rights" to possess it.

Kalimitan ang mga "rights" ay in-a-award ng gobyerno through the National Housing Authority. Ang mga urban poor na inire-resettle sa ibang lugar ay binigibyan muna ng "rights" sa isang pirasong lupa bago ma-proseso ang "award" at ang titulo ng lupa ay ibigay na sa kanila.

Sa tingin ko, parang ikaw ay transferee ng rights -- parang binili mo ang rights ng ibang tao na original na awardee ng lupa, at ikaw na ang nakatira doon sa lupa na in-award ng gobyerno sa binilhan mo.

Ang tawag sa iyo ay "successor-in-interest". Medyo panganib ang kalagayan mo kasi, kalimitan, ang mga award ng gobyerno mula sa NHA ay may mga limitations. Ang isang limitation ay, hindi nila puedeng ibenta ang rights nila sa lupa sa loob ng ilang taon mula sa pagkaka-award nito sa kanila.

So, kahit na nabili mo na ang "rights" malamang sa hindi mo maipapa-lipat sa pangalan mo ang lupa at malamang sa hindi mo pa ito mapapa-tituluhan.

Pangalawa, ang successor-in-interest cannot have more rights than the predecessor-in-interest. Ibig sabihin, kung ang rights na nakuha noong binilhan mo, ay right to possess and right to build a home lang doon sa lupa, iyon din ang mga karapatan na makukuha mo.

So, kahit na ipasukat mo pa ang lupa, kung hindi mo naman nabili ito sa taong nag-mamay-ari ng lupa (dahil sa rights pa lang ang meron siya, hindi pa ito na-aaward din sa kanya), hindi ka din magiging owner.

Sa ilalim ng batas, only persons who are owners can have the right to register their title.

Ang pinaka mabuti, komunsulta ka sa isang abogado diyan malapit sa inyo. Ipakita mo ang lahat ng mga papeles mong tangan. Good luck sa iyo!

open space po ang tinitirhang lupa ng aking pamilya mula 1984 pa..sa tagal po ng panahon unti unting nasira ang kalahati ng aming bahay at dahil sa hirap ng panahon, ngayn lng po nmn maipaparenovate. ngunit mayroong mga samahan n nabuo sa aming lugar at hindi po ako kabilang, na tumututol sa pagrerenovate ng aming bhy...may karapatan po b slang gawin ito... ano po b ang dapat kng gawin ..lubha n po ks kming napeperwisyo sa pagkakaantala ng paggwa ng aming bhy?