Ano ang Kabag?
Ang kabag o gastritis sa ingles ay ang pamamaga (implamasyon), iritasyon o erosion sa lining ng tiyan. Ang implasyong ito ay kadalasang dulot ng impeksiyon mula sa bacteria na nagdudulot ng ulcer sa tiyan. Samantalang pwede ring magdulot ng kabag ang pinsala sa tiyan, pag-inom ng alak, pag-inom ng pain relievers, stress, at talamak na pagsusuka. Kung minsan, maaaring magdulot ng ulcer ang kabag at pinapataas nito ang panganib na magkaroon ng stomach ulcer. Para sa ibang mga tao, hindi naman delikado ang kabag at madali itong agapan. Read more: Pinakamabisang gamot sa kabag na matatagpuan sa bahay:
Ano mga Sintomas ng Kabag? Senyales, Palatandaan, Symptoms
Magkakaiba ang sintomas ng kabag kada tao, at kung minsan, may ibang hindi nakakaranas ng sintomas nito. Pero maaaring maranasan ang mga sumusunod na sinyales at sintomas kapag kinakabag:
· Mahapding pananakit ng upper abdomen na maaaring mawala o lumala kapag kumain
· Nausea o ang paulit ulit na pakiramdam ng pagkasira ng tiyan
· Pagsusuka
· Ang pakiramdam ng pagkabusog sa upper abdomen pagkatapos kumain
· Abdominal bloating
· Indigestion
· Pagsinok
· Kawalan ng ganang kumain
Kapag nararanasan ang mga sintomas ng kabag ng isang linggo o higit pa, kapag nagsusuka ng dugo, tumatae ng dugo o maitim ang kulay ng tae, magpatingin kaagad sa doktor.
Iilan sa mga senyales ang kadalasang pag utot, pananakit ng tiyan, o pagkakaroon ng hangin sa tyan. Nakakahiya ito, lalo na kapag nangamoy ang utot. Normal lang naman ang umutot, at lahat ng tao ay umuutot ng 10-25 beses kada araw. Ngunit hindi na normal kapag lumagpas pa dito o mas madalas pa dito.
Kapag napapa-dighay ng madalas ang pasyente, maaaring madaming nahigop o nalunok na hangin. Kadalasang sanhi ng butod o panlalaki ng tiyan ang pagkain na mamantika o matataba na pagkain. Nagiging sanhi din ang iilang karamdaman sa kabag, tulad ng Crohn's disease. May ilang taong nakakaramdam ng pananakit ng tiyan o kabag dulot ng hangin sa intestine.
Ano ang Sanhi o dahilan ng Kabag? Bakit ako kinakabag?
Nagkakaroon ng kabag ang isang tao kapag humina ang protective lining ng tiyan o kapag nasira ito. May barrier ang tiyan na nababalutan ng mucus at ito ang prumoprotekta sa wall ng tiyan mula sa asido na tumutunaw sa pagkain. Kapag humina ang barrier na ito, nasisira ng asido ang lining ng tiyan at nagdudulot ng implamasyon. Maliban sa pag-inom ng alak, stress, pag-inom ng pain relievers at pagsusuka, maaaring makasira sa protective layer ng tiyan ang mga sumusunod:
· Ang bacteria na tinatawag na Helicobacter pylori na nakatira sa mucuos lining ng tiyan. Kapag hindi naagapan ang impeksiyon mula sa bacteria na ito, pwedeng maging ulcer o magdulot ng stomach cancer.
· Pagkakaroon ng pernicious anemia. Ang karamdamang ito ay ang kawalan ng kakayahan ng tiyan na mag-absorb at mag-digest ng vitamin B12.
· Ang bile reflux o ang backflow ng bile papunta sa tiyan mula sa bile tract.
· Ang pagkakaroon ng impeksiyon mula sa iba pang bacteria at virus.
Kapag hindi naagapan ang kabag, maaaring magdulot ito ng blood loss at pataasin ang panganib na magkaroon ng stomach cancer.
Mayroong iilang natural na dahilan kung bakit madalas umutot o flatulence. Maaaring sanhi ito ng iilang karamdaman na nakakaapekto sa pagtunaw ng pagkain, tulad ng tibi /constipation / hindi makatae, irritable bowel syndrome, coeliac disease, lactose intolerance (ayaw sa gatas) at gastroenteritis. Nalulunok ang hangin habang humihinga at kumakain. Kapag maraming hangin ang nalunok, nagiging sanhi ito ng kadalasang pagutot. Maliban dito, ang pagkain ng maraming carbohydrates ay nagiging dahilan din ng maraming hangin dahil habang tinutunaw ito ng normal bacteria, maraming hangin o gas ang nalalabas as flatulence. Ang mga pagkain na nagdudulot ng flatulence ay beans, broccoli, repolyo / cabbage, prunes, lentils, pasas / raisins at marami pa. Nagiging sanhi din ang mga pagkain o inumin na mayroong sorbitol at fructose at carbonated drinks tulad ng softdrinks.
Ano mabisang Gamot o Lunas sa Kabag o Gastritis? Medication, treatment, remedy, cure, halamang gamot na nakikita sa loob ng bahay
Kapag ang kabag ay dulot ng pag-inom ng pain reliever kagaya ng NSAIDs o kaya pag-inom ng alak, maaagapan ang kabag sa pagtigil ng pag-inom sa mga ito. Ini-iniksyon lamang sa taong may kabag ang vitamin B12 kapag pernicious anemia ang dulot nito. Iniinom din ang mga sumusunod na gamot para agapan ang kabag:
· Antibiotic para sa kabag na dulot ng bacteria kagaya ng Helicobacter pylori. Kadalasang nirereseta ng doktor ang amoxicillin, clarithromycin, metronidazole at tetracycline. Kung minsan, iniinom ang antibiotic ng dalawang linggo, pero depende pa rin ito sa uri at dami ng bacteria.
· Antacid para balansehin ang stomach acid at magbigay ng mabilisang ginhawa sa sakit ng tiyan. Maaaring ma-constipate o magtae kapag umiinom ng antacid.
· Mga gamot na pumipigil o bumabawas sa produksiyon ng stomach acid para mawala ang sakit ng tiyan at tumutulong sa paggaling nito. Halimbawa ng mga gamot na ito ay omeprazole, lansoprazole, ranitidine, cimetidine at iba pa.
Continue reading: Ano pinaka mabisang gamot o lunas sa Kabag na matatagpuan sa loob ng bahay?
Ano pangontra sa Kabag? Paano maiwasan o maalis ang kabag?
Maaaring gamutin ang kabag sa pagiwas sa iilang maling nakasanayan at paginom ng mga over the counter medications ba may laman na simethicone or bismuth, for lactose intolerance, pagbawas sa paginom ng mga pagkain na may lactose o gatas o over-the-counter lactase bago kumain o uminom. Pangontra sa kabag ang pagkain at paginom ng dahan dahan at pag nguya ng dahan dahan. Makakatulong din ang pagkain ng mga pagkain na mayaman sa fiber. Importante pa rin ang kumonsulta sa doctor.
References:
WebMD. (2018 November 13). Gastritis symptoms and causes. Retrieved from: https://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-gastritis#1
Mayo Clinic. (2020, April 3). Gastritis. Retrieved from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gastritis/symptoms-causes/syc-20355807
Cleveland Clinic (2016 January 11). Gastritis. Retrieved from: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10349-gastritis