Ano ang Pagbabadyet? Paano mag-Budget ng pera sa mga gastusin sa bahay?

anonymous
This person has chosen to hide his/her identity.

Ang pagbabadyet ay ang proseso ng paggagawa ng plano kung paano gagastusin ang pera mo.

Ang planong ito sa paggastos ay tinatawag na badyet. Ang paglikha ng planong ito sa paggastos ay magpapahintulot sa iyong alamin nang pauna kung magiging sapat ba ang pera mo upang gawin ang mga bagay na kailangan o nais mong gawin.

Ang pagbabadyet ay pagbabalanse lamang ng mga gastusin mo kakabit ng iyong kinikita. Kapag hindi nagbalanse ang dalawa at mas malaki ang ginastos mo kaysa sa kinita mo, magkakaroon ka ng problema. Hindi alam ng marami na gumagastos sila ng mas malaki kaysa sa kinikita nila at unti-unti silang nalulubog sa utang kada taon.

Bakit napakahalaga ng pagbabadyet?
Dahil pinahihintulutan ka ng pagbabadyet na planuhin ang paggastos ng iyong pera, tinitiyak nito na magkakaroon ka ng sapat para sa mga bagay na kailangan mo at mga bagay na mahalaga sa iyo. Ang pagsunod sa isang badyet ay pipigilan ka ring mangutang o tutulungan kang makabangon mula sa pagkakautang kung kasalukuyan kang lubog sa utang.


Ano naman ang Pagtataya at Pagpaplano ng Badyet?
Ang pagkakaroon ng makatotohanang badyet upang tayain ang iyong magiging gastusin para sa buong taon ay tunay na makakatulong sa iyong pangmatagalang pagpaplanong pinansyal. Makakagawa ka ng mga makatotohanang pagtataya tungkol sa iyong taunang kita at gastusin at maaari ka nang magplano para sa mga pangmatagalang layunin tulad ng pagnenegosyo, pamumuhunan o ari-arian, o pagreretiro.

Paano Lumikha ng Badyet?
Ang pagbabadyet ay problema para sa mga nasa ikatlong baitang ng elementarya. Hindi ka tatagal kapag mas malaki ang ginagastos mo kaysa sa iyong kinikita. Paano mo pagpapasyahan kung alin ang mahalaga at kung saan dapat gagastusin ang kalakhan ng iyong pera? Kapag nalampasan ng iyong mga gastos ang iyong kita, ano ang magagawa mo? Paano ka makakalampas sa mga hindi inaasahang malalaking gastusin? Ang sagot sa lahat ng ito ay ang pagkakaroon ng badyet. Narito ang paraan kung paano makakagawa nito:

1.     Alamin ang iyong kita pagkatapos kaltasan ng buwis. Kung tumatanggap ka ng regular na sahod, malamang na iyon na ang halagang matatanggap mo. Pero kung may mga kaltas ka para sa ipon, insurance, at iba pa, idagdag mo ulit ang mga iyon para makita mo ang buong larawan ng iyong mga ipon at gastos. Kung may iba ka pang pinagkakakitaan, ibawas mo ang anumang nagpapaliit doon, tulad ng buwis at mga gastusin sa negosyo.

2.     Pumili ng plano sa pagbabadyet. Dapat saklawin ng anumang badyet ang lahat ng iyong pangangailangan, ang ilan sa mga kagustuhan, at ipon para sa mga emerhensiya at sa hinaharap.

3.     Subaybayan ang iyong pag-unlad. Itala ang iyong mga paggastos o gumamit ng mga online na tool sa pagbabadyet at pag-iipon.

4.     Isaayos ang sarili para sa tagumpay. Hangga’t maaari, mag-automate ka nang makarating ang perang nakalaan para sa partikular na bagay nang walang kahirap-hirap. Makakatulong kung mayroon kang accountability partner o online na support group nang sa gayon ay napapanagot ka para sa mga desisyong nakakasira ng badyet. Maglaan din ng kaunti para sa iyong kaligayahan.

Balikan ang iyong badyet at ayusin iyon kapag kinakailangan. Magbabago ang iyong kita, gastusin, at prayoridad. Isaayos ang iyong badyet nang naaayon.


Mga Benepisyo ng Pagbabadyet ng Pera
Nagkakaroon ka ng kontrol sa pera mo – Ang pagkakaroon ng badyet ay isang paraan upang sadyain ang iyong paggasta at pag-iipon. Sa pagbabadyet, nakokontrol mo ang pera mo, at hindi ito ang kumokontrol sa iyo. Sa pagbabadyet, hindi ka na mahihirapang mag-adjust sa kawalan ng pera dahil hindi mo naiplano kung papaano mo gagastusin ito. Natutulungan ka rin nitong magpasya kung nais mong isakripisyo ang mga panandaliang paggasta tulad ng pagbili ng kape araw-araw, kapalit ng pangmatagalang benepisyo tulad ng bakasyon sa cruise o pagbili ng bagong HDTV.

1. Napapanatili kang nakapokus sa iyong mga layunin sa usapin ng pera –  Naiiwasan mo ang paggasta sa mga hindi kinakailangang bagay at serbsiyo na hindi nakakatulong sa pagkamit ng iyong mga pinansyal na layunin. Kung limitado ang iyong kita, mas nagiging mas madaling pagkasyahin iyon kung magbabadyet ka.
Alam mo kung saan napupunta ang pera mo – Sa pagbabadyet, malinaw sa iyo kung gaano kalaking pera ang pumapasok, gaano ito kabilis na lumalabas, at kung saan ito napupunta. Inililigtas ka ng pagbabadyet sa pagtataka kada katapusan ng buwan kung saan napunta ang pera mo. Pinahihintulutan ka ng isang badyet na malaman kung ano ang kaya mong bilhin, samantalahin ang mga oportunidad sa pagbili at pamumuhunan, at planuhin kung paanong pabababain ang iyong utang. Sasabihin din sa iyo nito kung ano ang mahalaga sa iyo batay sa kung paano mo inilalaan ang iyong mga kaperahan, kung paano mo nagagamit ang pera para sa iyong kagustuhan, at kung gaano ka pa kalayo sa iyong mga layuning pinansyal.

2. Natutulungan kang i-organisa ang iyong paggasta at mga ipon – Sa pamamagitan ng paghahati-hati sa iyong pera sa mga kategorya ng gastusin at ipon, ipinapaalam sa iyo ng isang badyet kung aling kategosyo ang kumakain ng aling bahagi ng iyong pera. Sa ganoong paraan, mas madali para sa iyong mag-adjust. Ang badyet ay nagsisilbi ring sanggunian para sa pagsasaayos ng iyong mga bill, resibo, at financial statement. KApag naorganisa ang lahat ng iyong pinansyal na transaksyon para sa panahon ng pagbabayad ng buwis o tanong ng mga nagpapautang, mas makakatipid ka ng oras at mababawasan ang hirap ng paggawa ng mga iyon.
Pinahihintulutan kang magpasya nang pauna kung paano magkakasya ang iyong pera para sa iyong kagustuhan.
Pinahihintulutan kang magtabi ng pera para sa mga inaasahan at hindi inaasahang gastusin – Ang pagbabadyet ay magpapahintulot sa iyong planuhin ang pagtatabi ng pera para sa mga emerhensiya.

3. Pinahihintulutan kang makipag-usap sa iyong kapareha tungkol sa pera – Kung pinagsasaluhan ninyo ng iyong asawa, pamilya, o sinuman ang inyong pera, maipapaalam ng isang badyet kung paano ninyo ginagamit ang inyong pera bilang isang grupo. Nahihikayat nito ang inyong pagtutulungan para sa pagkamit ng mga magkakaparehong layunin pinansyal. Maiiwasan din ang pagkakaroon ng mga hindi pagkakaunawaan hinggil sa pera.
Binibigyan ka ng maagang babala para sa mga potensyal na problema – Kapag nagbabadyet ka at tinitingnan mo ang mas malaking larawan, makikita mo ang mga potensyal na problema sa pera nang pauna, at kung gayon ay nakakagawa ka ng mga pagbabago bago pa dumating ang problemang iyon.
Tinutulungan kang malaman kung kaya mo pang umutang at kung magkano ang pwede mong utangin – Hindi naman talaga masama ang pangungutang, kung kinakailangan iyon o kung kaya mo namang bayaran.  Ipapakita sa iyo ng pagbabadyet kung magkano ang kaya mo talagang utangin nang hindi nahihirapan, o kung sulit ba talagang mangutang ng ganoong halaga.

4. Pinahihintulutan kang kumita ng dagdag – Sa pagbabadyet, kaya mong tukuyin at alisin ang mga hindi kinakailangang gastos tulad ng mga kabayaran sa late na pagbabayad, multa at interes.

 

Reply as anonymous (Your real name and picture will not be seen)
The medical information contained in this section is not intended for treatment or prescription. It is used to complement, not replace, the communication between a patient and their physician. Reliance on any information provided by BuhayOFW or any medical experts is solely at your own risk. If you have a medical emergency, call your doctor or go to the hospital immediately. BuhayOFW's Medical Review Board is a team of board-certified doctors who ensure our content is medically accurate and reflects the latest in health information. Our experienced board of medical professionals verify that our content is thorough and all-inclusive, in order that you can trust the information you read here will help you through improvements in your health journey—whether that’s for yourself or for a loved one.

Disclaimer: Buhay OFW is not a Registered Investment Advisor, Broker/Dealer, Financial Analyst, Financial Bank, Securities Broker or Financial Planner. The Information on the Site is provided for information purposes only. The Information is not intended to be and does not constitute financial advice or any other advice, is general in nature and not specific to you. Before using Buhay OFW’s information to make an investment decision, you should seek the advice of a business professional, qualified and registered securities professional and undertake your own due diligence. None of the information on our Site is intended as investment advice, as an offer or solicitation of an offer to buy or sell, or as a recommendation, endorsement, or sponsorship of any security, Company, or fund.

Buhay OFW is not responsible for any investment decision made by you. You are responsible for your own investment research and investment decisions.