A. Sintomas / symptoms
Ang pagkakaroon ng bulate sa tiyan ay isang uri ng 'parasitism'. Ang parasitism ay nangangahulugang may naninirahang organismo, gaya ng bulate, sa loob ng katawan ng isang tao na maaaring magdulot ng masamang epekto sa kanyang kalusugan tulad na lamang ng kakulangan sa nutrisyon o malnutrisyon.
Ang mga bulateng maaaring maging parasites kapag nakapasok sa katawan ng tao ay mayroong iba't ibang hugis at anyo. Ang ilan sa mga ito ay ang roundworm, tapeworm, pinworm, whipworm at hookworm. Kapag nakapasok ang mga bulateng ito sa ating katawan, ilang sintomas ang maaari nating maranasan. Kabilang dito ay ang sintomas na maaaring maiugnay sa irritable bowel syndrome (IBS) gaya ng pagtatae (diarrhea), tibi (constipation) o kabag (gas pain), pagbabago sa pagtunaw ng pagkain (digestion), hirap sa pagtulog, pangangati ng balat, pananakit ng kalamnan at kasu-kasuan, pakiramdam na laging pagod o malungkot, iron-deficiency anemia at pakiramdam na hindi ka pa rin nabubusog sa kabila ng pagkonsumo ng sapat na pagkain.
B. Dahilan o Causes
Sapagkat iba't ibang uri ng bulate ang maaaring makapasok sa ating katawan, iba't iba rin ang tinutukoy na dahilan kung bakit nagkakaroon ng impeksyon ang isang tao. Halimbawa, ang Ascaris lumbricoides, isang uri ng roundworm, ay sinasabing maaaring makuha kapag kumain ang isang tao ng pagkaing hindi luto na maaaring nakontamina ng itlog ng organismong ito. Ang itlog nito ay maaaring manatili sa loob ng tiyan at doon mapisa na siyang kakalat sa bituka ng pasyente. Subalit ang Ascariasis ay hindi nakakahawa kung hindi makakakain ng pagkaing nagtataglay ng itlog nito.
Sa kabilang dako, ang hookworm naman na naninirahan sa mainit at basang lupa ay maaaring makapasok sa ating balat kaya't ang paglalakad ng walang sapin sa paa ay maaaring maging dahilan. Bukod dito, maaari namang magkaroon ng tapeworm ang isang tao kapag siya ay nakakain ng kontaminado at hilaw na karne o isda. Ang kontaminasyon ay maaaring dulot ng maruming kapaligiran.
C. Solusyon, cure, treatment, remedy, medication
Ang mga bulate loob ng katawan ng isang tao ay nararapat na mabigyan ng agarang gamutan upang mapigilan ang malubha nitong epekto sa kalusugan. Bukod sa pagbibigay ng gamot (anti-helminthics) na siyang makapagtatanggal ng mga bulate sa ating katawan, may ilang natural na paraan ding maaaring subukan. Ang sinasabing pinakamabisa sa mga ito ay ang paggamit ng laman at langis ng niyog. Upang maging epektibo, kinakailangang kumain ng isang kutsarang kinayod na laman ng niyog bilang bahagi ng almusal. Matapos ang tatlong oras, uminom ng isang basong maligamgam na gatas na hinaluan ng dalawang kutsarang castor oil. Araw-araw lamang itong gawin hanggang sa mawala ang mga bulate. Maliban dito, maaari ring uminom ng apat hanggang anim na kutsarang extra virgin coconut oil sapagkat ito ay nagtataglay ng medium-chain triglycerides na siyang makatutulong upang mailabas ang mga parasites at upang mapalakas ang resistensya ng ating katawan.
Related: Gamot pampurga sa bulate