Ang osteoporosis ay kondisyon ng mapurok na buto na mataas ang posibilidad na magka-fracture. Ang osteoporosis ay nagpapahina sa buto at nagiging mas madali itong ma-break. Ang bone mass o bone density ay bumababa pagkatapos ng edad na 35 na taon at ang bone loss ay mas bumibilis kapag nagmenopause na ang kababaihan. Ang mga key risk factors para sa osteoporosis ay genetics, kawalan ng ehersisyo, kakulangan ng calcium at vitamin D, pagkakaroon ng fracture, paninigarilyo, sobrang paginom ng alcohol, history ng rheumatoid arthritis, family history ng osteoporosis. Ang mga pasyenteng may osteoporosis ay karaniwang walang sintomas hanggang sa mangyaring magkaroon sila ng bone fracture.
Ano ba ang osteoporosis?
Ang osteoporosis ay nagsasanhi sa mga buto na maging mahina at mapurok – napakapurok na ang simpleng pagkahulog, o maliit na stress tulad ng pagyuko o ang pag-ubo ay nakakadulot ng fracture. Ang osteoporosis-related fractures ay karaniwang nagaganap sa bewang, kamay o spine. Ang buto ay isang living tissue na parating na-aabsorb at napapaliltan. Ang osteoporosis ay nagaganap kapag ang pagbuo ng bagong buto ay hindi nakakasabay sa pag-remove ng matandang mga buto. Ang osteoporosis ay umaapekta sa mga kababaihan at kalalakihan ng lahat ng lahi. Subalit ang puti at Asian na kababaihan – lalo na iyong dumaan na sa menopause – ay napakataas ang tsansang mag-menopause.
Sanhi
Ang buto ay nasa state ng constant renewal – isang bagong buto ang nabubuo at ang matandang buto ay pinapalitan. Kapag ikaw ay bata pa, ang katawan ay mas mabilis gumawa ng bagong buto kaysa mag-break ng matandang buto at ang bone mass ay tumataas. Marami sa mga tao ay nag-pepeak ang bone mass sa kanilang early 20s. Habang tumatanda ang tao, ang bone mass ay mass nawawala kaysa sa paggawa nito. Ang tsansa ng isang taong magka-osteoporosis au nagdedepende sa bone mass na iyong nakamit sa iyong kabataan. Ang mas mataas na bone mass, mas marami ang iyong bone mass na naka-bangko at mas maliit ang iyong tsansang magdevelop ng osteoporosis habang ikaw ay tumatanda.
The likelihood of developing osteoporosis depends partly on how much bone mass you have attained in your youth. This means that the more bone you have "in the bank" and the less likely you are to develop osteoporosis as you age. Moreover, certain risk factors can increase the chance for a person to develop osteoporosis. Some of these are gender, age, race, family history and body frame.
In connection to this, women are much more likely to develop osteoporosis than are men and the older you get, the greater your risk of osteoporosis. Moreover, you're at greatest risk of osteoporosis if you're white or of Asian descent and having a parent or sibling with osteoporosis puts you at greater risk, especially if your mother or father experienced a hip fracture. Lastly, men and women who have small body frames tend to have a higher risk because they may have less bone mass to draw from as they age.
Sintomas
Ang osteoporosis ay maaaring nandiyan ngunit hindi nagpapakita ng sintomas hanggang sa puntong magkaroon na ng bone fracture. Maaari ring magpakita ang sintomas kapag ang buto ay nanghina na nang mabuti dahil sa osteoporosis. Ang mga sintomas nito ay masakit na likuran na sanhi ng fractured o collapsed na vertebra, pagliit ng height paglipas ng mga taon, nakayukong postura, madaling pagkakaroon ng bone fracture. Kapag ikaw ay may early menopause, uminom ng corticosteroids ng maraming buwan, o may family history ng hip fractures, marapat na mapakonsulta na sa doktor.
As a person ages, he or she becomes prone to certain chronic and degenerative illnesses such osteoporosis which affects the bones. It means that you have bones that are thin and brittle with lots of holes inside them like a sponge. This makes them easy to break. Symptoms do not typically appear in the early stages of the disease but as it progresses, the patient may experience the manifestations of weakened bones. These include back pain. loss of height and stooped posture, a curved upper back (dowager's hump) and broken bones (fractures) that might occur with a minor injury, especially in the hip, spine and wrist. Moreover, compression fractures in the spine may also cause severe back pain. However, sometimes these fractures cause only minor symptoms or no symptoms at all.
Ano ang Lunas?
Para sa maraming kababaihan at kalalakihan, ang pinaka-karaniwang gamot para sa osteoporosis ay ang biphosphonates. Halimbawa nito ay ang Alendronate (Fosamax, Bonosto), Risedronate (Actonel, Altevia), Ibandronate (Boniva), Zoledonic acid (Reclast, Zometa). Mayroon itong side effects tulad ng pakiramdam ng pagsuka, pananakit ng tiyan, hirap sa paglunok. Mayroon itong injectable at oral na klase depende sa prescribed ng doktor para sa iyo. Mayroon ring hormone therapy na pwedeng gamitin ng mga kababaihan kapag sila ay nagmenopause na. Ito ay ang hormone na estrogen. Ito ay ginagamit upang mapanatili ang bone density. Subalit ang estrogen therapy ay maaaring mag-increase sa tsansa ng kababaihan na magka-blood clots, endometrial cancer, breast cancer at heart disease. Ang Raloxifene (Evista) ay ginagaya ang beneficial na epekto ng estrogen na walang dalang risks tulad ng sa estrogen hormone therapy. Hot flashes at increased na tsansa ng blood clots lamang ang side effects nito.
Treatment for osteoporosis typically includes education on diet/nutrition, activity and exercise and medications. The goal of osteoporosis treatment is to prevent fractures by administering medications to slow or stop bone resorption and to increase bone formation. Moreover, the patient should also be informed about the importance of proper and adequate calcium and vitamin D treatment. Lastly, the patient should also be advised to exercise daily to help maintain bone density and reduce the risk of falls.
Home Remedies at Prevention o paano maiwasan
Ang mga suhestiyon na ito ay maaaring makababa ng tsansang magdevelop ng osteoporosis tulad ng pagtigil sa paninigarilyo. Ang paninigarilyo ay nagtataas sa tsansa ng bone loss dahil marahil ay nagpapababa ito sa level ng estrogen sa katawan ng kababaihan at nagpapababa rin ito sa absorption ng calcium. Dapat ring uminom lamang ng sapat na alcohol. Ang pag-ubos ng alcohol nang sobra-sobra ay nagpapababa sa bone formation at nare-reduce rin sa pag-absorb ng calcium. At iwasan rin ang pagkahulog sa pamamagitan ng pagsusuot ng low-heeled shoes at non-slip soles. I-check ang bahay para sa mga electrical cords, rugs, at madudulas na surfaces. Panatiliing maliwanag ang bahay.Lahat ng mga ito ay dapat obserbahan upang makaiwas sa pagkahulog.
