Ano nga ba ang mga warts o kulugo? Ang mga warts o butig ay may iba’t ibang itsura. Maaaring parang bukol ito at magaspang at maaari din namang flat at makinis. May mga maliit na daluyan ng dugo ang mga ito na tinatawag na capillaries. Makikita ang mga ito sa gitna ng warts na parang tuldok.
Warts are benign growths that appear on the surface of the skin on any part of the body and can be transmitted by direct contact or with something that gets in contact with the warts. Generally, warts are often skin-colored and has a rough texture, but can also be dark (brown or gray-black), flat, and smooth. There are various types of warts, which are determined by its location and appearance.
Common warts, medically referred to as vurruca vulgaris, are oftentimes found on the fingers, around the nails, and on the backs of the hands and typically appear on the part of the body where skin was broken, such as from biting fingernails or picking at hangnails. This type of warts can have black dots that look like seeds (often called "seed" warts) and most often feel like rough bumps. On the other hand, foot or plantar warts appear on the soles of the feet in clusters (mosaic warts). They are flat, may also have a black dot or grow inward because walking creates pressure which pushes the warts inward. Hence, it may cause discomfort and the patient may feel that he has pebbles in his shoe. Another type of warts is called flat wart that is smaller and smoother than other warts and may tend to grow in large numbers — 20 to 100 at a time. Lastly, filiform warts described as long threads or thin fingers that stick out and often grow quickly.
Narito ang mga iba’t ibang uri ng warts:
- Common Warts – kadalasan na nakikita ito na isa lamang o nakakumpol na parang grupo at maaaring lumabas sa kahit anong bahagi ng katawan. Magaspang ito at gray-brown ang kulay, at ang hugis ay pabilog.
- Plantar Warts – makikita ito sa kahit na anong bahagi ng paa. Sa paglaki ng callus at wart, lalong sumasakit ang iyong paa sa paglalakad na parang nakakaapak ng bato. Kapag ang wart na ito ay lumalalim dahil sa matagal na pagtayo, magkakaroon ng kalyo sa ibabaw ng wart at kakapal lalo ito sa pagtagal ng panahon. Minsan ay may mga itim na bahagi na makikita sa mga warts.
- Flat Warts – ang mga ito naman ay nakikita sa mukha, kamay at legs. Ang mga ito ay mas maliit sa pambura ng pencil. Kadalasan nakikita ito na sama-sama sa isang area. Flat ang mga ito at kulay pink, light brown o light yellow. Tumataas ang tyansa na dumami ang mga ito kung ikaw ay mahilig mag shave.
- Filiform Warts - isa itong flat wart na maaaring makita sa malapit sa bibig, ilong at baba o chin. Ang mga ito ay flesh-colored at lumilitaw na parang mga daliri.
- Periungual Warts – makikita ito sa loob o ibaba at sa paligid ng mga kuko sa kamay at paa.
Ang mga common warts ay nanggagaling sa mga virus na pwedeng makuha ng ibang tao kahit sa pamamagitan lamang ng paghawak sa taong infected ng virus. Kadalasan nahahawaan ng mga ito ang mga kabataan na may mahinang pangangatawan o immune system. Ang mga common warts ay nawawala ng kusa pero may mga nagpapatanggal ng warts dahil ang mga ito ay kinahihiya at hindi confident ang mga tao na humarap sa iba kapag mayroon sila nito.
Warts are caused by human papilloma virus (HPV) infection that causes the skin to grow rapidly. They are contagious and may spread to other areas of the body, thereby causing more warts. The likelihood of developing warts increases when you have a broken skin, such as a cut, a hangnail, a closely bitten nail, or a scrape. Aside from this, swimmers whose feet are not only damp and softened but are also scratched and broken by rough pool surfaces are also prone to have plantar warts. Lastly, common warts are often seen among those who handle meat, chicken, and fish.
Ang virus na pinagmumulan ng warts ay ang HPV o human papillomavirus. May mahigit 100 na uri ng HPV na pinagmumulan ng iba’t ibang uri din ng warts. Karamihan ng uri ng HPV ay hindi nakamamatay pero may mga uri din nito na maaaring pagmulan ng cervix cancer o iba pang malalang sakit. Maaaring maipasa ang wart viruses ng isang tao sa isa pang tao at pwede din mahawaan indirectly sa pamamagitan ng paghawak o paggamit ng mga bagay na ginamit ng taong mayroong warts tulad ng twalya o panyo. Iba-iba ang lakas ng katawan o immune system ng mga tao, kaya naman hindi lahat ng may exposure sa HPV ay magkakaroon ng kulugo.
Kung mayroon ka na ng warts, maaari mong malipat ang mga ito sa ibang bahagi pa ng iyong katawan. Kadalasan naililipat ito dahil sa maliit na sugat. Ang pagkagat ng iyong mga kuko ay maaaring magdulot ng pagkakaroon ng warts sa paligid ng iyong kuko.
Kung ang iyong warts ay hindi nawawala ng kusa at kung lalo pang dumarami ang mga ito, maaaring humingi ng opinion sa isang doktor. Kadalasan makikita ng doktor ang kalagayan ng iyong warts sa pagtingin lamang ng mga ito. Kung hindi nawawala ang mga ito at dumarami, maaaring gumamit ng mga methods gaya ng cryotherapy at minor surgery.
Maaaring iwasan ang pagkakaroon ng warts o butig sa pamamagitan ng mga sumusunod:
- Huwag kagatin ang mga kuko. Ang mga warts ay kadalasan lumilitaw sa mga nasugat na balat. Ang pagkagat ng kuko ay maaaring magbigay daan sa pagpasok ng virus.
- Linisin ang katawan nang may pagiingat. Para maiwasan ang pagkalat ng virus, huwag mag brush, magsuklay o magshave sa mga bahagi ng katawan na mayroong warts. Kung nahawakan ang warts, maghugas ng mga kamay ng maigi.
- Ihiwalay ang gma gamit. Ang virus na nagdudulot ng common warts at maaaring mapunta sa mga nail files o iba pang mga gamit. Huwag gamiting ang mga ito sa mga bahagi ng katawan na walang warts o kulugo.
- Huwag kurutin ang mga warts o subukan alisin. Maaaring kumalat ang virus. Maaring takpan ng adhesive bandage para maiwasan ang paghawak ng mga ito.
- Panatiliing tuyo ang mga kamay. Mahirap pigilan ang pagdami ng butlig o warts sa moist na environment.
Aside from using commercially prepared topical creams and ointments, warts can also be treated at home using some natural remedies. One of these is apple cider vinegar. Though, it does not actually kill the virus, its high acidity attacks the “flesh” that makes up the wart, kills the physical wart itself, and allows it to peel naturally from the skin. Aside from this, fresh basil leaves can potentially help treat warts with its antiviral properties.