Pagkabaog o infertility o impotence: Baog o impotent ka ba? Paano po malalaman kapag baog ang lalake?
Kahit akala ng iba ay puro sa mga babae ang kadahilanan ng pagkabaog, sa totoo lang, may mga kadahilanan din na nagmumula rin sa mga lalaki. Dahil dito, kailangan din na magpa-test ang mga lalaki, hindi para ilagay sila sa kahihiyan kundi para makaisip tayo ng paraan upang ituwid ang mga potensyal na problema.
Ano mga sintomas o senyales o palatandaan kung baog ang isang lalake?
Bilang lalake, ang una mong dapat gawin ay magpasuri sa inyong duktor or urologist. Pagkatapos ng pisikal na eksaminasyon, maaring ipaeksamen din ng iyong doktor ang iyong semen para macheck ang kalidad at dami ng iyong sperm. Kung ang semen analysis ay normal, maaring magparequest and iyong doktor ng karagdagan pang mga pagsusulit upang matiyak kung ano ang problema.
Ang semen analysis ay pwedeng maka-detect ng mga ganitong problema:
- Azoospermia o kawalan ng sperm sa semen
- Oligospermia o kaunting sperm lang ang nasa semen
- Mga problema sa paggalaw ng sperm
- Problema sa morpolohiya o istraktura ng sperm
Subalit habang ang mga kundisyon na ito ay maaaring hindi mga direktang kadahilanan na hindi ka mag-kaanak, maaari silang maging sanhi ng kalakip na mekidal na kondisyon. Ang iyong doktor ay maari pang mag-order mga tests sa dugo iba pang mga pamamaraan.
Isa sa pinakalaganap na problema ang pagkabaog sa lalake, na hindi natutuklasan dahil sa ayaw magpakonsulta ang pasyente dahil sa takot o kahihiyan. Sa kasamaang palad, walang maliwanag na senyales ng pagkabaog na makikita sa panlabas ng tao. Kadalasan normal naman ang pagtalik, paninigas, pagtayo at pagputok ng semen. Makikita rin na tila normal din ang tamud kapag tinignan mo lamang gamit ang mata. Ngunit kapag sumailalim ang pasyente sa physical examination, at pinasuri ang sperm sa microscope sa laboratory at sperm analysis, doon malinaw na matutuklasan kung baog nga ba ang isang lalaki o hindi.
Ano mga Dahilan o Sanhi ng Pagkabaog? Causes
Marami ang mga dahilan kung bakit ang mga lalaki ay pwedeng mabaog. Ang ilan ay dahil sa pisikal na mga problema na pumipigil sa sperm na mailabas sa semen. Ang iba ay nakakaapekto sa kalidad at produksyon ng sperm mismo.
Maaaring sanhi ng pagkabaog ng lalaki ang problema sa paggawa ng tamud / sperm o kaya naman ang pagdaloy ng sperm. Mayroong ibang mga lalake na mayroong mababang bilang ng sperm (low sperm count), o kaya naman ang tamud na nagawa ay walang kakayahan na magbuntis ang itlog ng babae o egg cell. Bukod dito, ang mga bara sa mga tubo na dinadaloy ng sperm mula testes hanggang titi ay maaaring magsanhi ng kakulangan sa tamud na linalabas. Kadalasan nangyayari ito sa mga lalake na nagkaroon ng vasectomy. Sa kabilang dako, ang pagkakaroon ng sperm antibodies sa tamud ay maaari ring maging dahilan ng pagbaba ng paggalaw ng mga sperm at pagdikit nito sa itlog o egg ng babae. Panghuli, ang mga hormonal problems ay maaaring humantong sa mababang antas ng testosterone at kawalan ng kakayahan gumawa ng sperm.
Ano mga iba pang Posibleng Problema:
- Sexually transmitted diseases o iba pang mga impeksyon.
- May mga harang, depekto sa kapanganakan, o pisikal na pinsala.
- Retrograde ejaculation (Ang sperm ay hindi lumalabas sa semen, sa halip ito ay pumapasok sa bladder o pantog). Maaari itong dahil sa diabetes, ilang mga gamot, at pagtitistis sa pantog, prosteyt, o yuritra.
- Mga Genetic na Sakit
- Mga Problemang Autoimmune
- Mga Hormonal Na Problema
- Sekswal na problema
- Mga Varicocele
- Labis-labis na pag-eehersisyo
- Stress
- Labis Na Katabaan o Obesity
- Paggamit ng mga droga, alak, o tabako
- Exposure sa Mga Toxins at Peligro Sa Kapaligiran
- Init mula sa kapaligiran, pag-bike o sauna
Kung ikaw ay isang taong ay na-diagnosed na may infertility o pagkabaog, dapat kang makipag-usap sa iyong doktor tungkol sa anumang mga behavorial na pagbabago na maaari mong gawin upang taasan ang iyong mga pagkakataon na magkaanak.
Ano mga Natural treatments, simpleng tips at mabisang Lunas o Gamot pangontra sa pagka baog?
Kung ang iyong bilang ng sperm o sperm count ay mababa, maaaring inirerekumenda ng iyong doktor ang pagkakaroon ng pagtatalik na hindi gaanong madalas upang bumuo ng mas mahusay na konsentrasyon ng sperm. Dapat mo ring magtanong tungkol sa pagkuha ng bitamina. Ang ilang mga kamakailang pag-aaral ay nagsasabing ang mga vitamins tulad ng mga naglalaman ng folic acid at zinc ay nagpapataas ng bilang ng sperm count.Narito ang iilang mga nutrients na makakatulong sa healthy male fertility diet:
1. Zinc – ang pagtaas ng zinc levels sa mga baog (infertile) na lalaki men ay napatunayan na nagpaparami ng sperm levels, at nagpapaganda rin ng form, function at quality ng male sperm.
Food sources: Oysters, beef, sesame seeds, yogurt, green peas, shrimp.
2. Selenium – Kailangan ang Selenium sa paggawa ng sperm. Base sa pasasaliksik ng mga medical experts, ang mga lalaki na may low sperm counts ay nakita rin na may low levels ng selenium.
Food sources: Liver, tuna, salmon, sardines, shrimp, crimini mushrooms
3. CoQ10 – Kelangan ang CoQ10 sa bawat cell sa katawan natin para sa energy production, CoQ10 has also been shown in studies to increase sperm health. It is also necessary for sperm motility in semen. It is an important antioxidant that helps to protect cells from free radical damage, protecting DNA.
Food sources: Found most abundantly in seafood and organ meats. Amounts in the body decline with age.
4. Vitamin E - Has been shown in studies to improve sperm health and motility (pagikot ng mga sperm cells) in men. Vitamin E ay importanteng antioxidant din para matulungan to protektahan ang sperm at egg DNA integrity.
Food sources: Sunflower seeds, almonds, olives, spinach, papaya, dark leafy greens.
5. Folic acid – May bagong pananaliksik na nagsasabing ang folic acid ay nakakatulong magpaganda ng sperm health.
Food sources: liver, asparagus, spinach, black beans, navy beans, kidney beans
6. B12- Nakakapagparami ang B12 sa dami ng sperm counts.
Food sources: Clams, oysters, muscles, liver, caviar (fish eggs), fish, crab, lobster, beef, cheese, eggs.
7. Vitamin C – Para sa mga lalaki, napatunayan sa pagsasaliksik na nakakatulong na magpaganda ng sperm quality ang Vitamin C, at prinoprotektahan ang sperm sa DNA damage.
Food sources: Abundant in plants and fruits including red peppers, broccoli, cabbage, potatoes, tomatoes, and citrus fruit.
8. L-Carnitine – Kinakailangan ang L-Carnitine nutrient para umandar ang mga sperm cells ng normal.
Food sources: red meat (karne ng baka, baboy), dairy products (gatas, cheese, etc.)
9. Antioxidants – ang Antioxidants ay isa sa pinaka-importanteng nutrient sa pagkakaroon ng healthy fertility, lalaki man o babae. Nakakatulong ang antioxidants sa pag-protect ng sperm sa “free radical damage”. Ang Free radicals ay nakakasira ng sperm cell health at ng cell’s DNA. Studies have also shown a connection between oxidative stress caused from free radicals and male infertility.
Food sources: Apple, Strawberry
Maaaring gamutin ng iba't ibang paraan ang pagkabaog sa lalake. Halimbawa, posibleng isailalim sa surgery o idaan sa paginom ng gamot kapag mayroong hormonal abnormalities sa pagdaloy ng tamud dahil sa mga nakabara. Dagdag pa dito, may iba pang paggamot na tinatawag na Assisted Reproductive Techniques (ARTs). Binibigyan ng pansamantalang pagbubunsod o pagpapalakas upang makapasok sa egg cell itong mga high-tech (ngunit may kamahalan) na paggamot sa pagkabaog. Sa mga may pera, nabibigyan ng pagasa ang ARTs na magkaanak ang dating baog na lalaki, kahit na kung ang lalake ay may mababang sperm count o merong abnormal sperm.
Paano ko maiiwasan ang pagkabaog o maging baog?
May iba pang mga alituntunin na maaari lamang isagawa sa bahay lamang upang mabigyan ng buhay ang tamud. Nakakasama ang sigarilyo alak, marijuana at ibang masamang drugs sa paggawa ng sperm. Kaya dapat lamang na iwasan itong mga bisyo kung gustong magkaanak o mabuntisan ang isang babae. Pinakamabuti rin na iwasan ang mga maiinit na swimming pool, hot spring o hot baths, dahil ang mataas o mainit na temperatura ay nakakapagpabagal sa paggawa ng sperm. Samantala, ang pagkain ng mga pagkain masustansya sa Vitamin A, C, D at E, at Zinc, Magnesium at Folic Acid ay nakakatulong sa pagpataas ng sperm count.
Ibang mga gamot o treatments
Kung mayroon kang abnormal na antas ng mga hormone, maaaring inirerekumenda ng iyong doktor ang hormone treatment.
Kung mayroon kang retrograde ejaculation, maaari kang uminom ng over-the-counter na gamot para sa sipon at ubo (cold medicines)
Sa ilang mga kaso kung saan ang lalaki ay may banayad na pagkabaog o infertility, ang artificial insemination at iba pang mga diskarte sa paggawa ng anak, tulad ng GIFT and ZIFT, ay maaaring maging kapaki-pakinabang. Ang isa sa mga kapana-panabik na paggamot para sa pagkabaog ng mga lalaki ay ang intracytoplasmic sperm injection (ICSI). Ito ay isang pamamaraan sa laboratoryo kung saan ang sperm at ang itlog ang nakukuha sa parehong mga kasosyo, at pagkatapos, ang solong sperm ay ini-inject sa itlog. Ang fertilized na itlog ay inilalagay sa matris ng babae.
